KHOA KHOA HỌC CHÍNH TRỊ: TIÊN PHONG ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ, ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY HỌC PHẦN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

Chủ nhật - 09/11/2025 12:33

Trong khuôn khổ Khoá bồi dưỡng kiến thức lý luận chính trị dành cho đội ngũ giảng viên, giáo viên giảng dạy lý luận chính trị; cán bộ làm công tác học sinh, sinh viên; Ban Chấp hành Đoàn Thanh niên tại các trường đại học, cao đẳng, trung cấp trong hệ thống giáo dục quốc dân do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức từ ngày 30-31/10/2025, PGS.TS Nguyễn Văn Chiều – Trưởng Khoa Khoa học Chính trị, Trường ĐHKHXH&NV, ĐHQGHN đã có Báo cáo chuyên đề về “Đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập học phần Tư tưởng Hồ Chí Minh gắn với ứng dụng công nghệ thông tin”.

PGS.TS Nguyễn Văn Chiều – Trưởng khoa Khoa học Chính trị, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN trình bày chuyên đề: Đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập học phần Tư tưởng Hồ Chí Minh gắn với ứng dụng công nghệ thông tin

Ứng dụng công nghệ thông tin là yêu cầu tất yếu của giáo dục đại học
Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đặt ra yêu cầu đổi mới căn bản chương trình, nội dung, phương pháp giáo dục lý luận chính trị theo phương châm khoa học, thực tiễn, sáng tạo và hiện đại. Đặc biệt, trong bối cảnh công nghệ thông tin (CNTT) phát triển mạnh mẽ, việc ứng dụng các thành tựu của công nghệ vào lĩnh vực giáo dục là vô cùng cần thiết để nâng cao chất lượng đào tạo và đáp ứng nhu cầu của người học và công tác tổ chức quản lý đào tạo.
Đối với giảng viên, việc ứng dụng CNTT sẽ tạo cơ hội để đa dạng hoá nội dung giảng dạy, thúc đẩy đổi mới phương pháp giảng dạy, phương pháp kiểm tra đánh giá và tăng cường sự tương tác đối với sinh viên. Đối với sinh viên, việc ứng dụng CNTT sẽ tạo ra cơ hội trải nghiệm học tập thú vị hơn, tiếp cận kiến thức phong phú hơn và phương pháp học tập linh hoạt, hấp dẫn hơn. Đối với các cơ sở giáo dục đại học, lợi ích của việc ứng dụng CNTT sẽ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, tổ chức đào tạo, tối ưu hoá nguồn lực và nâng cao hiệu suất, chất lượng đào tạo. Có thể thấy, ứng dụng CNTT đóng vai trò rất quan trọng, góp phần nâng cao hiệu quả dạy - học tại các trường đại học và ngày càng trở thành đòi hỏi tất yếu trong bối cảnh Việt Nam xây dựng và phát triển chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.
Đặc biệt, trong bối cảnh ngày càng mở rộng quy mô tuyển sinh và đào tạo, số lượng các lớp học phần Tư tưởng Hồ Chí Minh quá lớn, khối lượng giảng dạy của giảng viên quá tải nên yêu cầu đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập gắn với ứng dụng CNTT trở nên bức thiết hơn bao giờ hết, và quan trọng là nó phù hợp với bối cảnh xã hội hiện đại hiện nay.
Thực tiễn đổi mới tại Trường ĐH KHXH&NV, ĐHQGHN

Trong những năm qua, thực hiện chủ trương của Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, các quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, chủ trương, hướng dẫn của Đại học Quốc gia Hà Nội trong việc triển khai đào tạo trực tuyến ở bậc đại học, Khoa Khoa học Chính trị đã triển khai nhiều hoạt động đổi mới phương pháp giảng dạy Tư tưởng Hồ Chí Minh gắn với ứng dụng công nghệ thông tin như:
Thứ nhất: Biên soạn bài giảng điện tử số hoá
Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh được xây dựng dưới dạng một tập hợp các học liệu điện tử (video, hình ảnh động và âm thanh kết hợp với trình diễn slide với các học liệu đa phương tiện) được kết cấu sư phạm để sinh viên có thể tự học thông qua lựa chọn các nội dung học tập, luyện tập, vận dụng và tự kiểm tra – đánh giá.

Giảng viên Khoa Khoa học Chính trị tham gia quay Bài giảng điện tử
Học phần Tư tưởng Hồ Chí Minh

Thứ hai: Tổ chức đào tạo kết hợp (Blended Learning)
Hiện nay, việc áp dụng mô hình Blended Learning trong tổ chức giảng dạy học phần Tư tưởng Hồ Chí Minh đã và đang được giảng viên của Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN sử một số phương thức:
a) Mô hình Face-to-face (giảng dạy trực diện hay trực tiếp):
Là hình thức dạy học mà sinh viên tiếp thu nội dung bài học thông qua sự tương tác trực tiếp của giảng viên và kết hợp các phương tiện kết nối internet, phù hợp với những lớp học được tổ chức vào thời điểm sinh viên phân tán (học kỳ hè, thời điểm thi, hoặc theo nhu cầu của sinh viên và các nhà trường).
b) Mô hình Rotation (mô hình xoay vòng):
Là mô hình học tập linh hoạt, học phần Tư tưởng Hồ Chí Minh được tổ chức theo trạm, trong đó sinh viên học tập luân phiên giữa các trạm học tập hoặc học tập trực tuyến hoặc học trực tiếp với giảng viên. Mô hình này thường được áp dụng đối với những giảng viên và sinh viên có nhu cầu kết hợp online và offline để tận dụng được những ưu điểm của cả hai hình thức.
c) Mô hình Flex (linh hoạt)
Nội dung giảng dạy được phân phối trên nền tảng kĩ thuật số, sinh viên chủ yếu học tập trực tuyến và giảng viên đóng vai trò trực tiếp hướng dẫn, thảo luận. Việc hướng dẫn, thảo luận có thể thực hiện trực tiếp trên giảng đường hoặc thông qua nền tảng trực tuyến.
Thứ ba: Biên soạn tài liệu, số hoá tài liệu tự học
Mục đích của việc biên soạn và số hoá tài liệu nhằm cung cấp cho sinh viên tài liệu học tập có nội dung chắt lọc, trọng tâm để sinh viên có thể chủ động, tự học, tự nghiên cứu và tìm kiếm nội dung liên quan nhằm nâng cao chất lượng dạy – học trên lớp.
Nội dung Tài liệu tự học học phần Tư tưởng Hồ Chí Minh tập trung vào:
+ Giới thiệu khái quát cấu trúc nội dung Tư tưởng Hồ Chí Minh;
+ Giới thiệu chắt lọc, trọng tâm nội dung từng bài;
+ Giới thiệu các tài liệu tham khảo, tình huống thảo luận, vận dụng và phát triển sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh trong thực tiễn tương ứng với từng bài;
+ Giới thiệu các phương pháp nghiên cứu, đọc tài liệu tham khảo;
+ Giới thiệu phương pháp làm bài kiểm tra – đánh giá.
Về hiệu quả, việc ứng dụng công nghệ trong giảng dạy học phần Tư tưởng Hồ Chí Minh đã giúp bài giảng trở nên sinh động, hấp dẫn và dễ tiếp thu hơn, đồng thời phát huy tính chủ động, sáng tạo của sinh viên. Các công nghệ như trình chiếu, video, hình ảnh, AI, và các nền tảng học trực tuyến được sử dụng đều đã làm phong phú thêm nội dung và phương pháp giảng dạy học phần này. Các phần mềm, ứng dụng, hoặc nền tảng học trực tuyến được sử dụng đã tạo ra những buổi học tương tác cao, giúp sinh viên tham gia tích cực hơn vào quá trình học tập. Giảng viên sử dụng các câu hỏi trắc nghiệm trực tuyến, thảo luận nhóm trên diễn đàn LMS, hoặc các trò chơi giáo dục liên quan đến tìm hiểu học phần Tư tưởng Hồ Chí Minh.
Những điều kiện để đổi mới hiệu quả
Theo PGS.TS Nguyễn Văn Chiều, để đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập đạt hiệu quả cao, cần có sự đồng thuận và quyết tâm của lãnh đạo, giảng viên và sinh viên. Đây không chỉ là sự thay đổi về công cụ, mà còn là quá trình thay đổi trong tư duy, nhận thức và cách tiếp cận dạy – học.
Nội dung bài giảng phải đảm bảo tính chính xác, khoa học, phù hợp với chuẩn đầu ra, đồng thời có khả năng tương thích với các nền tảng công nghệ hiện đại và dễ dàng cập nhật. Về mặt sư phạm, bài giảng cần hấp dẫn, lôi cuốn, tăng cường yếu tố trải nghiệm, giúp người học phát huy tính chủ động và sáng tạo.
Về công nghệ, các sản phẩm học liệu số hóa phải tuân thủ quy định chuẩn SCORM, đảm bảo khả năng hoạt động ổn định trên các hệ thống LMS và môi trường internet, với hình ảnh, âm thanh sắc nét, tương tác tốt. Giảng viên cần được trang bị năng lực công nghệ, kỹ năng thiết kế bài giảng điện tử, còn sinh viên cần hình thành kỹ năng học tập chủ động trong môi trường số.
Thay đổi nhận thức - chìa khóa của chuyển đổi số
PGS.TS Nguyễn Văn Chiều nhấn mạnh: “Đổi mới gắn với ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy là đòi hỏi khách quan. Để có trải nghiệm công nghệ trong dạy – học, phải bắt đầu từ thay đổi nhận thức của cơ sở giáo dục, giảng viên, sinh viên và toàn xã hội. 70% của quá trình chuyển đổi số là thay đổi, chỉ 30% là công nghệ.”
Thực tiễn tại Trường ĐH KHXH&NV cho thấy, khi công nghệ được ứng dụng sáng tạo và phù hợp, học phần Tư tưởng Hồ Chí Minh trở nên gần gũi, sinh động và có sức lan tỏa mạnh mẽ hơn. Người học không chỉ tiếp thu tri thức lý luận, mà còn thấm nhuần sâu sắc giá trị đạo đức, nhân văn và tinh thần cống hiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh – những giá trị vẫn tỏa sáng, dẫn dắt thế hệ trẻ hôm nay.
Ứng dụng công nghệ thông tin, đổi mới phương pháp giảng dạy không chỉ là nhiệm vụ của ngành giáo dục, mà còn là trách nhiệm của mỗi người làm công tác giảng dạy lý luận chính trị. Khi tư tưởng Hồ Chí Minh được truyền tải bằng phương pháp hiện đại, bằng ngôn ngữ của thời đại số, đó chính là cách chúng ta tiếp nối và lan tỏa tư tưởng của Người – tinh thần luôn hướng đến khoa học, sáng tạo và nhân văn, vì sự phát triển của đất nước trong thời đại số.

Tác giả: FPS

Ý kiến bạn đọc

Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận

Những tin cũ hơn